Kalahari San halkının 150 yıllık av takımı (Lombard, J. Archaeol. Sci. Rep, 2020 / KwaZulu-Natal Müzesi)
Attorları öldürmekten İncil'deki sözlere kadar, zehir uçlu oklar batıdaki kültürel hikayelerin temelini oluşturur. Ama aynı zamanda gerçekte oldukça etkili olduklarını kanıtladılar, öyle ki dünyanın her yerindeki yerli halklar kendilerini ve ailelerini başarılı bir şekilde beslemek için bugün hala onlardan yararlanıyorlar.
Kalahari San zehir ile kaplanmış zaman küçük kemik-ya oldukça narin görünebilir demir uçlu oklarla güney Afrika av ama, onlar da oldukça öldürücü kanıtlamak. Avcı-toplayıcılar silahlarını Diamphidia nigroonata adlı bir böceğin larva bağırsaklarıyla kaplarlar . Larvalar, yetişkin bir zürafayı alaşağı edebilen bir diamfotoksin zehiri içerir .
Zehir kullanımının en eski somut kanıtlarından bazıları, Güney Afrika'nın Sınır mağarasında bulunan 24.000 yıllık ahşap aplikatörlerde bulunan yüksek derecede toksik bileşik risinin izleridir . Bununla birlikte, arkeologlar uzun zamandır bu av tekniğinin çok daha eski olduğundan şüpheleniyorlar ve yeni kanıtlar, insanların son 72.000 yıldır zehirli oklar attığını gösteriyor.
Yeni bir çalışmada, Güney Afrika'daki Johannesburg Üniversitesi'nden arkeolog Marlize Lombard, 128 kemik uçlu oku analiz ederek, bilinen zehirli okların benzersiz özelliklerini inceleyerek, onları zehire dayanmayanlarla karşılaştırdı.
Zehir kullanmayan okların, etkili bir şekilde öldürmek veya etkisiz hale getirmek için avın vücutlarını derinden delmesi gerekirken, zehirle bağlanmış olanların kan dolaşımına erişmek için bir hayvanın derisini delmesi yeterlidir.
Uç kesit alanı adı verilen bir ölçümün kullanılması (ok başının hem av postunu hem de okun uçuş dinamiklerini kesmek için önemli olan kısmı) kullanılması, Lombard'ın zaman içindeki okları karşılaştırmasına izin verdi. Çalışmasını kemik uçlu oklara odakladı, çünkü daha önceki çalışmalarının çoğu sadece taş uçlu oklara bakıyordu, bunlardan daha fazlası korunmuştu.
Lombard daha sonra bu yerleşik özellikler için 306 Geç Taş Devri kemik noktası okunu değerlendirdi.
Kemik uçlu oklardan altı tanesi Güney Afrika'daki Blombos Mağarasından 72.000-80.000 yıl öncesine tarihleniyor. Bu oklardan üçü, zehirli ok başlarıyla uyumlu özelliklere sahiptir.
Lombard , bunları dünyadaki bilinen en eski zehirli oklar haline getirecek olan "Biri daha küçüktür, zehirlenmemiş bir ok ucu olarak kullanılırsa etkisiz olurdu," diye yazdı .
En eski oklar için örneklem boyutu küçüktür ve Lombard, silahların işlevine bu türden bir metrik yaklaşımın bize silahın gerçekte kullanılma biçimlerinden ziyade yalnızca neyi başarma potansiyeline sahip olduğunu söyleyebileceğine dikkat çekiyor. Muhtemel kullanımı belirlemek için başka ipuçları da gereklidir.
"İnsan geçmişiyle uğraşırken, tek başına sayılar tekno davranışların derinlemesine anlaşılması için gerekli nüansları nadiren ortaya çıkarabilir - bunun için nitel bir değerlendirme ve yorumlama ölçüsü gereklidir," diye yazdı .
Güney Afrika'daki Klasies Nehir Ağzı'nda bulunan 60.000 yıldan daha eski bir başka kemik noktasında, ok olarak kullanımla tutarlı olan mikro çatlaklar olduğu bulundu. Bu okun ayrıca Lombard ve diğer araştırmacıların ya zehir, yapıştırıcı ya da her ikisi olduğundan şüphelendiği siyah bir kalıntıya sahip olduğu bulundu.
Daha yakın zamanlarda insanlar bitkiler, zehirli ok kurbağaları ve hatta zehirli kertenkeleler dahil olmak üzere çok çeşitli yaşam türlerinden zehirlerden yararlandılar . Günümüzde bu zehirlerden bazıları tıbbi olarak faydalı olma potansiyeline sahiptir .
Lombard'ın bulguları doğruysa, bu eski insan teknolojisinin nasıl bu kadar etkili bir araç haline geldiğini göstermeye giderler - zamanın testini iyi ve gerçekten ayakta tutan bir araç.
Bu araştırma Journal of Archaeological Science: Reports'ta yayınlandı .
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder