İNSANLIĞIN KORKULU RÜYASI OLMUŞ 24 SALGIN- 1

İNSANLIĞIN KORKULU RÜYASI OLMUŞ 24 SALGIN- 1

Salgın hastalıklar tarih boyunca insanlığın en büyük korkularından biri olmuştur.

Tarihte yaşanmış ve günümüzde yaşanmaya devam eden büyük salgın hastalıkları sizin için derledik.

1- Atina Veba Salgını (M.Ö. 430-427) – Tahmini 1.000 ölüm

Tarihçi Thucydides’in aktardığı, MÖ 430 yılında Atina’yı vuran büyük salgını tasvir eden, Michiel Sweerts’ın Atina Veba Salgını tablosu (1652–1654).

Atina Veba Salgını, Antik Yunanistan’da Peloponez Savaşı (MÖ 430) sırasında, Atinalıların savaşı kazanacağı düşünülürken Atina Kent Devleti’ni kasıp kavuran büyük bir salgındı.

2- Jüstinyen Veba Salgını (541-542) – On milyonlarca ölüm

Jüstinyen Vebasını tasvir eden bir tablo.Jüstinyen Veba Salgını, tarihte bilinen en büyük can kaybına yol açmış olan salgındır. Doğu Roma İmparatorluğu’nun ve başkent Konstantinopolis’in nüfusunu neredeyse yok eden salgın Sasani İmparatorluğu’na ve Akdeniz genelindeki bütün liman kentlerine yayılmıştır.

3- Kara Veba (1346-1350) – Tahmini 50.000.000 ölüm

Kara Veba salgını sırasında Avrupa’da, salgına müdahale eden hekimlerin giydikleri maskenin bir çizimi. “Göz yerleri camlı olan bu maskenin içine karabiber veya başka baharatlar, kurutulmuş bitkiler konuyor böylelikle nefes yoluyla burundan mikrobun bulaşmasına engel olunacağına inanılıyordu.”

Kara Veba, Kara Ölüm, Büyük Veba, Büyük Salgın ya da yalnızca Veba adıyla da anılan, insanlık tarihindeki en büyük salgınlardan biridir. Avrasya’dan Batı Avrupa’ya kadar geniş bir coğrafyaya yayılmış ve on milyonlarca insanın ölümüne neden olmuştur. Kara Veba’ya Yersinia pestis adlı bakterinin neden olduğu sanılıyor. Kısa süre içerisinde geniş bir coğrafyada etkili olan salgın, aynı zamanda Avrupa’da birçok dinsel, toplumda ve ekonomik başkaldırıya da neden olmuştur.

Pieter Bruegel’in, ortaçağ Avrupasını kasıp kavuran büyük veba salgının ardından yaşanan toplumsal altüst oluşu ve korkuyu tasvir ettiği Ölümün Zaferi (1562) başlıklı tablosu.

4- Amerika yerlilerinin salgın hastalıkları (1492-1900)

Franciscan friar Bernardino de Sahagún tarafından 16. yüzyılda gerçekleştirilmiş olan Florentine Codex (derleniş 1540-1585) adlı araştırmada yer alan bir çizim: Çiçek hastalığından ölen Aztekler.

Amerika’nın keşfi sırasında nüfusun 2.000.000 ila 10.000.000 arasında olduğu tahmin ediliyor. 1492’den başlayıp 1900’lere gelinene dek çiçek, kızamık, tifüs gibi hastalıklar yüzünden Amerika yerlilerinin nüfusu 500.000’e düşmüştür.

Çiçek hastalığına yakalanmış bir çocuk.

5- Büyük Londra Vebası (1665-1666) – Tahmini 100.000 ölüm

Londra’da meydana gelen büyük veba salgını, 1340’larda Avrupa’da meydana gelen büyük salgından yüzyıllar sonra meydana gelen ikinci salgındır.

6- Birinci Kolera Pandemisi (1817-1823) – Tahmini 110.000 ölüm

Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus), insanlarda koleraya sebep olan bir eğilmiş-çubuk şekilli gram negatif bakteridir.

Aynı zamanda ilk Asya kökenli kolera salgını olarak da bilinen Birinci Kolera Pandemisi, Kalküta yakınlarında ortaya çıktı ve Güneydoğu Asya’dan Ortadoğu’ya, Doğu Afrika’dan Akdeniz kıyılarına kadar yayıldı.(7)

7- İkinci Kolera Pandemisi (1829-1849) – Tahmini 200.000 ölüm

Başta İngiltere olmak üzere Batı dünyasına da sıçrayan Asya kökenli kolera salgınında, Sunderland’de hayatını kaybetmiş bir hastaya ait çizim. Wellcome Kütüphanesi, Londra.

Asya kökenli bir kolera salgını olan İkinci Kolera Pandemisi, Hindistan’dan Batı Asya’ya, Avrupa’dan Amerika kıtasına; hatta Çin ve Japonya’ya kadar sıçramış çok büyük bir salgındı.

8- Tifüs Epidemisi (1847) – Tahmini 20.000 ölüm

Theophile Hamel’in Le Typhus tablosu (1848).

Tifüs, Rickettsia bakterilerinin etken olduğu bulaşıcı hastalıktır. 1847 yılında Kuzey Amerika’da meydana gelen büyük salgın, İrlanda’da yaşanan büyük kıtlığın ardından İrlanda’dan Amerika’ya gerçekleşen göç ile birlikte ortaya çıkmıştır. Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri’nde on binlerce ölüme neden olmuştur.