Eflak Voyvodalığı

Kazıklı Voyvoda diye meşhur olan Vilad Çepeş 'in isyanı ve caniyâne hareketleri şiddetle bastırılmış ve asıl bundan sonra Eflak prensliği tamamıyla mümtaz bir eyalet haline gelmiştir.

XVI. Yüzyıl Ortalarına Kadar Gelen Voyvodalar

Kazıklı Voyvoda'dan sonra Eflak voyvodalığına Osmanlıların yanında bulunan kardeşi Radu tayin edilmiş, kendisine voyvodalık alâmeti olarak altın başlı sancak, kılıç ve kemer verilmiştir.

Daha sonra gelen Eflâk voyvodaları bir zaman bizzat getirmek suretiyle vergilerini muntazaman verip icabında askerleriyle yardıma gelerek devlete sadık kalmışlar ve sükûnetle memleketlerinin imarına çalışmışlardı. 1512'den 1521 senesine kadar Eflâk voyvodası olan Neagol Basarab'ın ölümünden sonra bazı hadiseleri müteakip Erdel (Zips) kontu İan Zapo1ya'nın yardımıyla voyvoda olan Radu d ela Afumaçi devlete isyan ettiyse de hile ile elde edilip öldürüldü ve yerine hükümet tarafından Vilad adında biri tayin edildi; fakat voyvodayı belirlemek hakları olan Eflâk boyarları bu tayini kabul etmediklerinden boyarlar tarafından evvelce voyvoda seçilip hükümet tarafından kabul edilmeyerek İstanbul’da alıkonulan diğer bir Radu'nun voyvodalığı tasdik edilmiş ve Eflak'a gönderilmiştir (1526). Bu, üç sene kadar voyvodalık etmiştir.

Voyvoda Belirlenmesine Hükümetin Müdahalesinin Sebebi

Osmanlı hükümetinin voyvoda seçimini dikkatle takip edip icabında müdahale etmesini ve bazan aday göstermesinin sebebi, Lehistan ile Avusturya'nın burada rol oynamak istemelerinden ileri geldiğinden voyvoda belirlenmesi işini başı boş bırakmıyordu. Hükümet Radu'yu voyvoda yapıp gönderirken Eflak'ın her sene vermekte olduğu on iki bin altın haracı on dört bine çıkarmıştır.

Radu'dan sonra Osmanlılar tarafından voyvoda tayin edilmiş olan Moisi Osmanlı ordusunun Viyana önünden muvaffakiyetsizlikle dönmesi üzerine Avusturyalılara meyletmiş olduğundan yerine tayin edilen Vilad tarafından öldürülmüştür (1530). İki sene kadar voyvoda olan Vilad 1532'de Dimboviça nehrini geçerken boğulmuştur.

1535 senesinde Osmanlıların yardımlarıyla voyvoda olan Petro Poisiye, boyarlar tarafından kabul edilmediyse de huduttaki kumandanların yardımlarıyla tekrar makamına oturtulmuş, fakat sonra hakkında şüphe edilerek İstanbul'a getirtilip Mısır'da ikamete memur edilmiştir.

Bunun yerine geçen Çoban Mircea sekiz sene voyvodalıktan sonra Avusturya kralı Ferdinand taraftarı olduğu anlaşıldığından 1554de azlolunarak yerine Papas Radu yani yukarıda adı geçen Afumaçi'nin oğlu Petreşku getirildi.

Çoban Mircea, Kırım hanının yardımıyla 1558'de ikinci defa voyvoda olduysa da bir sene sonra öldüğünden yerine oğlu olup on iki yaşında bulunan Topal Petro voyvoda tayin edilip validesi Kiajna kendisine naip tayin edilmişti; fakat muhaliflerinin iftiraları üzerine 1567'de Petro ile validesi Konya'da ikamete memur edilmişlerdir. Topal Petro'nun yerine gelen Aleksandr, herhangi bir muhalefeti önlemek için ilk iş olarak rakiplerini ortadan kaldırmıştır.

Eflak'da voyvoda Seçimi

Eflâk voyvodaları mahallî kanun mucibince boyarlar yani Eflak beyleri ile başpiskopos ve papazlar tarafından seçilip asaletinin tasdiki için keyfiyet Osmanlı hükümetine bildirilirdi; bunun üzerine hükûmet bu seçimi tasdik edip yeni voyvodaya verilecek berat ile tuğ, sancak, serpuş ve hil'ati götürmek ve kendisini voyvoda makamına oturtmak üzere kapıcı başılardan birisi iskemle ağası tayin olunup iki üç yüz kişi ile birlikte Eflak'a gönderilirdi; yeni voyvodaya bir heyetle gönderilen sancağı, sancak çavuşu götürürdü. Heyet reisi olan kapıcıbaşı getirdiği şeyleri beyleri ve tebaası huzurunda giydirip teslim ettikten ve voyvodayı tahtına oturttuktan sonra dönerdi. Bunların serpuşu ak sorguçlu rikâb-ı hümâyun solaklarınınki gibi sivri uçlu kızıl börk yani kırmızı üsküftü. Eflak beylerinin dereceleri beylerbeyi îtibar edildiğinden dolayı iki tuğları vardı.

1517 senesine kadar hükümet Eflak voyvodalarını Boğdan voyvodalarından daha itibarlı tutardı; fakat 1521 tarihli bir fermanla Boğdan voyvodaları, diğeri üzerine takdim edilmiştir; Buna da sebep Afumaçi'yi voyvoda yapmak için Eflak boyarlarının isyanı sırasında Osmanlılar bunlarla uğraşırlarken Erdel kontunun Eflak'a yardım etmesine mukabil Boğdan voyvodası IV. İstefan'ın devlete sadık kalmasıdır.

Eflak voyvodaları her sene saray hayvanları için sekiz bin mud (bir mud yirmi İstanbul kilesi) arpa ve saray mutfağı için de yirmi bin koyun, balmumu, bal, tuz verirler, pâdişâha cins atlar, av kuşları ve bazen da av köpekleri yollarlardı. Sefer vukuunda da asker verip top arabası, beygir ve öküz arabası gönderirlerdi. Eflak voyvodaları on altıncı asır sonlarında her sene nevruzdan nevruza hazineye yüz yük yani on milyon akçe haraç verirlerdi.